Chơi lan trở thành một trong những thú vui thu hút được rất nhiều người quan tâm hiện nay. Để có được một chậu lan nở hoa đẹp mắt và ấn tượng, người chơi cần bỏ ra rất nhiều công sức và thời gian để chăm sóc. Bởi lan là loài cây nhạy cảm, rất dễ bị sâu bệnh phá hoại. Một trong những bệnh thường gặp nhất chính là lan bị vàng lá. Vậy nguyên nhân nào gây ra vàng lá ở lan? Cần làm gì để khắc phục hiệu quả?
Lan bị vàng lá có thực sự nguy hiểm?
Hoa lan mang trong mình một vẻ đẹp nổi bật, cuốn hút mọi người một cách kỳ lạ. Mỗi bông hoa giống như một tác phẩm kiệt tác được tạo nên bởi mẹ thiên nhiên. Hoa lan mang trong mình nét đẹp thanh tao, sang trọng, hương thơm vô cùng quyến rũ. Chính những yếu tố này đã hấp dẫn, thu hút mọi người chơi lan.
Có vẻ đẹp là thế nhưng để có được những chậu lan đẹp, xanh tươi và nở hoa là điều vô cùng khó khăn. Không chỉ yêu cầu về khí hậu, giá trồng, môi trường sống mà còn là quá trình chăm sóc tỉ mỉ, khéo léo của người chơi. Bởi chỉ cần một sai sót nhỏ trong quá trình tưới nước, sưởi nắng, bón phân,… cũng có thể khiến lan mắc bệnh, héo úa và chết đi.
Một trong những bệnh lý dễ gặp nhất ở lan chính là lá bị vàng. Lan bị vàng lá bên cạnh là dấu hiệu của mùa ra hoa, thay lá mới thì cũng có thể là dấu hiệu của bệnh. Đặc biệt là hiện tượng vàng lá lốm đốm hay vàng dần lá khắp các cành lan. Hiện tượng vàng lá này ở lan không chỉ khiến cây mất đi giá trị thẩm mỹ mà còn có ảnh hưởng trực tiếp tới sự phát triển. Nếu không được chữa trị kịp thời, cây lan sẽ rất dễ bị chết.
Nguyên nhân gây nên tình trạng lá lan bị vàng
Lan bị vàng lá là căn bệnh rất phổ biến ở các loại lan. Nguyên nhân chủ yếu gây nên tình trạng này là do quá trình chăm sóc cây không đúng cách và tác động đến từ môi trường sống. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu các nguyên nhân cụ thể gây bệnh vàng lá ở lan để có được phương pháp phòng tránh và điều trị phù hợp cho cây.
Do tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời
Hoa lan thường thích sống trong môi trường mát mẻ với đầy đủ ánh sáng và độ ẩm. Mỗi loại lan sẽ phù hợp với từng chế độ chăm sóc cũng như nhiệt độ sống khác nhau. Tuy nhiên, hầu hết mọi loại lan đều không thích tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời.
Vào mùa khô, khi tiếp xúc với ánh nắng quá lâu cùng nhiệt độ môi trường cao, cây lan sẽ rất dễ bị vàng lá hay thậm chí là cháy nắng. Tình trạng này nếu không được khắc phục sẽ khiến quá trình sinh trưởng của cây bị chậm lại, còi cọc, mất đi giá trị thẩm mỹ của lan.
Nhiệt độ môi trường thấp ảnh hưởng
Không chỉ nhiệt độ môi trường quá cao, mà lan được đặt trong môi trường có nhiệt độ quá thấp cũng rất dễ mắc bệnh vàng lá. Lan có thể sống và phát triển rất tốt trong môi trường có nhiệt độ khoảng 18 đến 35 độ C.
Tuy nhiên, khi nhiệt độ xuống thấp vào mùa đông hay ngày mưa dưới 17 độ C sẽ khiến cho lan không thể phát triển. Tình trạng này làm cho lan không thể quang hợp và trong một thời gian ngắn sẽ khiến lan bị vàng hết lá.
Bộ rễ của lan xảy ra vấn đề
Rễ là bộ phận quan trọng để duy trì sự sống cho cây. Đây là bộ phận cung cấp chất dinh dưỡng, nước và giúp lan bám trụ vào giá thể. Nếu bộ rễ gặp vấn đề, cây không được cung cấp đủ nước và chất dinh dưỡng, lan sẽ bị vàng lá.
Rễ của lan thường dễ bị tấn công bởi nấm và sâu bệnh. Nguyên nhân là do lượng nước được tưới vào quá nhiều, môi trường giá thể bị ẩm ướt hoặc trong giá thể có chứa sẵn mầm sâu bệnh gây hại. Chính vì vậy, việc tưới đủ lượng nước, tránh tình trạng dư thừa hoặc thiếu nước sẽ rất dễ khiến cho lan bị vàng lá.
Lan bị thiếu chất dinh dưỡng nghiêm trọng
Một trong những nguyên nhân chính khiến cho lan gặp phải tình trạng vàng lá chính là thiếu chất dinh dưỡng. Lan cần được bổ sung chất dinh dưỡng một cách đầy đủ. Tùy thuộc vào từng loại lan mà lượng chất dinh dưỡng cần thiết cũng khác nhau. Nếu thiếu hụt một trong số những dưỡng chất như kẽm, nitơ, sắt, mangan,… thì cây sẽ chậm phát triển và rất dễ mắc bệnh.
Bên cạnh phân hóa học thì các loại phân vi sinh đang trở thành dòng sản phẩm rất được ưa chuộng. Bạn có thể lựa chọn các loại phân vi sinh phù hợp với lan để chăm sóc, giúp cây có đủ chất dinh dưỡng để phát triển khỏe mạnh.
Cây lan bị nhiễm bệnh
Bệnh thối nhũn lá hay bệnh thán thư là một trong số những loại bệnh phổ biến dễ gặp gây ra tình trạng vàng lá ở hoa lan. Bệnh thối nhũn lá được gây ra bởi vi khuẩn. Khi mắc bệnh, trên lá cây lan sẽ xuất hiện các đốm vàng, đen hoặc nâu. Lâu dần vết đốm sẽ lan rộng ra xung quanh làm cho lá nhũn đi và bốc mùi thối.
Còn bệnh thán thư xuất hiện do một loại nấm gây nên. Bệnh nấm này thường dễ gặp ở loài lan hoàng thảo. Chúng khiến cho lan bị vàng lá và héo úa dần. Lâu ngày sẽ khiến cho cây bị chết nếu không có được phương pháp điều trị thích hợp.
Một số nguyên nhân khác gây nên tình trạng vàng lá lan
Bên cạnh những nguyên nhân được đề cập ở trên thì lan vàng lá còn có thể do một số nguyên nhân khác như: lan vàng lá do thay đổi môi trường sống, lan thay lá để ra hoa, người chơi bón phân quá nhiều cho lan hay giá thể trồng lan tích tụ quá nhiều muối.
Lan chỉ cần một lượng vừa đủ chất dinh dưỡng. Nếu bạn sử dụng quá nhiều phân bón và thuốc kích thích, lan sẽ rất dễ gặp phải tình trạng sốc phân hay sốc thuốc. Dấu hiệu của tình trạng này chính là cả cây lan chuyển sang màu vàng, héo rũ. Thân cây không còn căng bóng như trước.
Tình trạng tích muối ở giá thể xảy ra khi một thời gian dài bạn tròng lan và bón phân cho cây. Lượng muối dư thừa bên trong sẽ tích tụ nhiều lên từng ngày khiến cho rễ lan bị kém đi. Từ đó khiến cho lá lan cũng bị queo quắt và vàng theo.
Giải pháp khắc phục tình trạng lan vàng lá hiệu quả
Lan bị vàng lá là vấn đề gây đau đầu cho những người chơi lan. Chính vì vậy, trong quá trình chăm sóc, người chơi cần chú ý quan sát và tìm hiểu các phương pháp trồng đúng, thích hợp với từng loài lan. Khi lan xuất hiện tình trạng lá vàng, người trồng cần tìm hiểu rõ nguyên nhân và đưa ra phương pháp khắc phục nhanh chóng, an toàn và hiệu quả.
Tìm hiểu nguyên nhân gây nên bệnh và đưa ra phương pháp xử lý nhanh chóng
Tùy thuộc vào từng nguyên nhân gây ra bệnh lan bị vàng lá mà chúng ta sẽ có phương pháp xử lý phù hợp. Như đã đề cập một số nguyên nhân gây bệnh vàng lá ở lan phía trên, chúng tôi sẽ hướng dẫn bạn cách xử lý hiệu quả nhất:
- Trong trường hợp, lan bị vàng lá do ánh nắng mặt trời, bạn nên nhanh chóng đưa lan vào khu vực râm mát. Lượng ánh sáng ít và có độ ẩm vừa phải. Tốt nhất khi trồng lan, bạn nên đặt lan dưới các tán cây lớn hoặc trong nhà kính, khu vực có mái che.
- Đối với tình trạng lan vàng lá do nhiệt độ thấp, bạn nên đưa lan đặt tại nơi thông thoáng, có đầy đủ ánh nắng mặt trời nhất. Khi lan được trồng trong nhà kính thì có thể thắp đèn để sưởi ấm và cung cấp ánh sáng cho lan phát triển.
- Với trường hợp, lan bị vàng lá do thừa nước, sốc phân, sốc thuốc,… bạn cần điều chỉnh lại chế độ tưới nước, bón phân cho cây với mức hợp lý nhất.
- Khi giá thể thừa muối, bạn có thể xả đẫm nước theo từng chu kỳ để dội bớt lớp muối tích tụ. Hoặc sử dụng các giá thể ít tích muối như vỏ cây, than,…
- Khi cây lan bị vàng lá do mắc bệnh, bạn cần tìm hiểu rõ loại bệnh lan đang mắc phải và tìm kiếm thuốc vi sinh điều trị phù hợp nhất.
Xử lý vàng lá ở cây lan
Đối với lan bị vàng lá, chúng ta cần tiến hành cắt bỏ hết lá vàng còn ở trên cây. Đặc biệt là đối với những lá cây đã mắc bệnh. Điều này sẽ giúp hạn chế tối đa tình trạng lây lan sang các lá khỏe mạnh khác.
Khi cắt bạn nên sử dụng kéo thật sắc, được rửa sạch. Lát cắt nhanh, gọn và không làm tổn thương đến bộ phận khác của cây lan. Sau khi đã cắt bỏ lá, bạn nên bôi keo liền sẹo và đợi khô. Tiếp đến phun nhẹ một lớp chế bệnh trị bệnh vi sinh để tránh cho vết thương bị nhiễm khuẩn. Cây sau khi xử lý hết lá vàng, bạn cần đặt cây tại vị trí khô ráo, thông thoáng và chú ý quan sát các diễn biến của cây cho đến khi cây lan phát triển khỏe mạnh bình thường trở lại.
Chăm sóc lan tỉ mỉ, cẩn thận sau khi phục hồi
Hoa lan sau khi khỏi bệnh cần được tiến hành chăm sóc kỹ lưỡng để lấy lại sức phát triển cho cây. Trước hết, bạn nên sử dụng vi sinh dinh dưỡng để phun sương theo chu kỳ. Điều này sẽ kích thích cây ra lá mới nhanh hơn.
Đối với các loại lan, bạn không nên sử dụng phân bón hóa học, thay vào đó bạn nên sử dụng chế phẩm vi sinh. Những chế phẩm này vừa an toàn đối với cây, cung cấp đầy đủ các dưỡng chất cần thiết. Đồng thời, chúng rất an toàn đối với môi trường cũng như sức khỏe của con người.
Chế phẩm vi sinh được sử dụng thường xuyên sẽ hạn chế tối đa tình trạng các bệnh lý thường gặp ở cây trồng nói chung và cây hoa lan nói riêng.